Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA

قدس آنلاین-اشتباه می کنید اگر تصورتان این است که اهالی فلسفه بایددر تمام ۲۴ ساعت شبانه روز، سرشان گرم «فلسفیدن» باشد و کاری به دنیای سیاست، اقتصاد و ... نداشته باشند. بدون اینکه بخواهیم تاریخچه سیاست ورزی و اقتصاد دانی اهل فلسفه را زیر و رو کنیم به این نکته اشاره می کنیم که حداقل در دوران معاصر، سالهاست که بحث «تحول علوم انسانی» و پیاده کردن علوم انسانی اسلامی، لاجرم، پای اهل فلسفه را به مقولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باز کرده است. البته حساب اهالی فلسفه و حجت الاسلام «خسروپناه» را باید از آن گروه افرادی که که چند سالی است تلاش می کنند مقوله «تحول علوم انسانی» را به ورطه سیاست بازی و جنجالهایش بکشانند، جدا کرد. «عبدالحسین خسروپناه» دیروز در باره بحث های اخیر پیرامون علوم اسلامی و غیر اسلامی گفت : « ... طرح این مسائل بسیار مفید خواهد بود و باعث بالندگی علم و دانش و معرفت نیز خواهد شد. ما نمی بایست از نقد و تحلیل دیگران ناراحت و مکدر شویم و در واقع می بایست آستانه صبر و تحمل خود را نیز، افزایش دهیم. هر چند مخالفان ما، اساساً تحمل ما را ندارند...».

رشته تجربی، حوزه وکلام اسلامی

فلسفه پژوه ۵۱ ساله دزفولی، از دوران تحصیل در دبیرستان ورشته علوم تجربی، درس خواندن در حوزه را نیز آغاز کرد. در ۲۳ سالگی به حوزه علیمه قم رفت تا «خارج فقه و اصول» بخواند. در حالی که سالهای پیش و در دوران طلبگی علاوه بر درسهای معمول سطوح مختلف حوزه، کتابهای مختلف چون: «شرح نظام، شرح مطول، شرایع الاسلام، حلقات شهید صدر، قوانین و فلسفتنا» را هم در حوزه های مختلف دزفول، یزد و ...» خوانده بود. درس خواندنش در حوزه علیمه قم ۱۲ سال طول کشید و در همین فاصله موفق شد سال ۱۳۷۴ از مؤسسه «امام صادق(ع) » با رتبه نخست در رشته «کلام اسلامی» دکتری بگیرد. تدریس در کنار تحصیل و همچنین انجام کارهای گسترده پژوهشی هم می دانید به طور معمول جزو مشغله های، پژوهشگرانی از این دست به حساب می آید.

بدون پرونده

اینکه در پاراگراف بالاتر فقط در باره درس، حوزه علمیه، پژوهش، خارج فقه و ... نوشتیم سبب نشود فکر کنید طی سالهای دهه ۶۰، «خسروپناه» بیست ساله، آنقدر سرش توی کتاب و درسهایش بوده که از رخدادهای دهه پر فراز و فرود تاریخ کشورمان غافل مانده است. «خسروپناه» پای ثابت جبهه های جنگ تحمیلی هم بوده و در عملیات های «رمضان، محرم، بدر، والفجر ۸، کربلای ۵ و والفجر ۱۰» حضور داشته است». البته نه فقط در کسوت طلبه جوان و نه در بخش های تبلیغاتی و فرهنگی. پایگاه اینترنتی «مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی» در این باره نوشته است : «به عنوان تک تیرانداز و دیدبان در جبهه ها حضور داشت و چندین بار با موج انفجار و مصدومیت شیمیایی، راهی بیمارستان شد و از ناحیه چشم و ریه و دستگاه گوارش مصدوم شد؛ ولی هیچگاه حاضر به تشکیل پرونده جانبازی نشد».

پست ۱۸ کلمه ای

به جز ۳۰ کتاب و ۱۵۰ مقاله ای که تا امروز تألیف کرده است، صاحب نظریه «فلسفه فلسفه اسلامی» هم هست که در هیأت حمایت از کرسی های نظریه‌پردازی به عنوان نوآوری پذیرفته شده است. نظریه های : دیدبانی، حکمت خودی و تغییر موضوع فلسفه به وجود انضمامی انسان،  رئالیسم شبکه‌ای و تئوری بداهت نظام‌مند کارآمد، الگوی حکمی- اجتهادی و روش شناسی حکمی- اجتهادی  و ... هم از جمله نظریه های اوست. از جمله  سمت های که تا امروز به عهده داشته و دارد می توان به : ریاست مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ، مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو شورای علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی... و رئیس کمیته فرهنگی و اجتماعی کمیسیون بررسی و تأمین نیازهای دینی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد. البته برخی از این پستها بر خلاف ظاهر بزرگ و طولانی و  عنوان ۱۸ کلمه ای شان، جایگاه اجرایی و دم و دستگاه تشکیلاتی ندارد.

شکست نخوردیم

طرفدارانش معتقدند همه دغدغه های فکری و فلسفی او را می شود در این دو حوزه خلاصه کرد: جریان شناسی فکری ایران و جهان اسلام  و همچنین اسلامی‌سازی علوم انسانی و به تبع آن، نظام‌سازی فقه اسلامی. برای همین در سالهای اخیر پای ثابت مباحث علمی در باره تحول علوم انسانی  و اسلامی کردن علوم بوده است. او در این باره می گوید: «بنده هم در باب علوم طبیعی، معتقد بر علوم طبیعی اسلامی نیستم؛ یعنی باورم این است که علوم طبیعی را می بایست بر اساس رویکرد اسلامی دنبال کرد و به تعبیری صحیح تر، مبانی اسلامی، به شیمی دان و فیزیکدان کمک می نماید تا آنها با نگاهی الهی، به مسائل علمی خود ورود نمایند... در باب اینکه پروژه علم دینی شکست خورده است، بنده اولین سؤال و مسئله ام این است که آیا پروژه علم سکولار موفق بوده است؟ اگر علم سکولار موفق بوده است، چرا می بایست وضع اقتصادی و معیشتی و فرهنگی جامعه روز به روز بدتر و وخیم تر شود»؟

فضای مجازی

توقع نداشته باشید این گزارش هم بپیوندد به یک طرف بحث علمی «اسلامی کردن علوم». اگر قرار است از فردی مانند حجت الاسلام «خسروپناه» و افکار و اندیشه هایش حرف بزنیم باید سری هم به سخنان او، دیگاهها و واکنش هایش به مسایل روز جامعه بزنیم. مسایلی مانند حجاب، فضای مجازی، بانکداری و... و. . بخشی از سخنان او را بخوانید: «بانکداری فعلی در کشور ما نه تنها اسلامی نیست که حتی غربی هم نیست، متاسفانه شاهد پرداخت سودهای عجیبی هستیم که هیچ کجای دنیا وجود ندارد ... این شیوه بانکداری مانع تولید است و تا زمانی که این روند در بانکداری کشور باشد اقتصاد مقاومتی محقق نخواهد شد... فضای مجازی امروزه هم نعمت است و هم نقمت... این فضا ظرفیت های بسیار خوبی دارد اما آسیب‌های جدی آن حتی خانواده‌های مذهبی را گرفتار کرده است... اعتیاد به فضای مجازی از اعتیاد به مواد مخدر خطرناک‌تر است».

الهی! العفو

 اهل انتقاد از وضع موجود هم هست. حالا چه طرف انتقاد حوزه علمیه ای که باشد که خودش در محیط آن رشد کرده و بالیده است و چه دولت یا سازمان و نهادی خاص. او در باره حوزه های علمیه می گوید : نیازهای عمومی در کشور داریم که پژوهش ها و کارهای پژوهشی و آموزشی باید به سمت این نیازها حرکت کند. وقتی آُسیب هایی چون طلاق، اعتیاد و حاشیه نشینی در کشور داریم  باید ببینیم آیا دین در این زمینه حرفی دارد یا خیر؟... ما نتوانسته ایم اندیشه خود را منتقل کنیم و آن را در حوزه حصر کرده ایم و این مسأله می رساند که بُعد اطلاع رسانی و ترویج اندیشه در حوزه قم ضعیف است...».  دی ماه همین امسال هم درباره مفاسد اقتصادی و یا اعتراض های موجود در جامعه گفت: «وقتی عده‌ای وام‌های کلان بانکی می‌گیرند و پرداخت هم نمی‌کنند چرا برخوردی نمی‌شود؟ چرا افراد فاسد در ساختار نظام را اعدام نمی‌کنند؟ آیا این‌ها مفسد فی‌الارض نیستند»؟ .

حُسن ختام مطلب امروز را هم اختصاص می دهیم به توئیتی که «خسروپناه» در آن به سخنان جنجالی رئیس جمهور در باره انتقا داز معصومین (ع) واکنش نشان داده بود: «وقتی شبهات برخی روشنفکران دینی در باره عصمت امامان را می شنیدم تعجب می کردم حال چه بگویم از روحانیونی که از نقد امام زمان سخن می گویند...الهی العفو...».